|
|
|
...Utrecht
Armenpenningen / stuivers uit de Choorsteeg
Meer informatie over Utrechtse armenpenningen en stuivers uit de Choorsteeg op de
speciale pagina over deze penningen.
Loden munt van Utrecht of Delft
Vz.. wapen Philips de Goede : GOD: GHEF: ONS: GHELVC: DAERME
Kz. +DIT: SIIN: DE: STVVERS: VT: DE: GORSTECH: NOTA
Als type heeft de
vierlander model gestaan.
HAE veiling 64 lot #1972
3x
ware grootte
Vz: DIT.IS.DER.ARMEN.PE
Kz: MONETA.S.MERTINUS
Detectorvondst uit Houten, gewicht 0,39 gram; diameter 18 mm, materiaal zilver.
Literatuur: Pieters 13, van der Chijs plaat XXV 05.03.
Muntenbodemvondsten
93204 en
103485
1/8 Groot of Armenpenning
(1400-1420)
1/8 Groot of Armenpenning z.j.
Vz: Stedelijk wapen binnen 3-pas + DIT IS DER (ARM)ER PE
Kz: Lang gevoet kruis met V in de kwartieren + MON ET NO VTRA IECT - F/ZF
Literatuur Pietseren 11, van der Chijs 25.13
HAE veiling november 2017 kavel
5930
02-2018 aangeboden op Ebay met de volgende omschrijving;
armenpenning Utrecht (1460-1469)
Bedelpenning?
2x
Voorzijde: Binnen drie gladde cirkels de versierde gotische letter D. De boog
van de letter, in de vorm van een gotische portiek/driepas.
Keerzijde: Binnen drie gladde cirkels de versierde gotische letter D. Binnen de
letter twee maal X motief. Rondom de letter versiert met x motief. De boog van
de letter versiert met een ster of edelsteen .
Centraal een spijkergat/pengat.
Diameter: Ř 21 mm.
Massa: 3,87 gram.
Materiaal: Tin.
Datering: z.j. Ca. 14e ŕ 15e eeuw.
Mogelijk een bedelpenning.
Bodemvondst omgeving Utrecht door Peter Bakker.
Getoond op FB forum Loden penningen Méreaux.
Monétaire? Kapittelpenning Sint-Petruskerk Utrecht. Bisschoppelijke
uitgave?
3x
Voorzijde: Binnen een gearceerde boord die een pseudo-legende voorstelt centraal
op het veld links een opgeheven hand, (zegenend gebaar)
Aan de linkerzijde van het hand, drie punten/bolletjes. Waardebepaling drie (?).
Rechts, een grote Romaanse sleutel, de baard naar links gericht.
Keerzijde: Binnen een gearceerde boord die een pseudo-legende voorstelt een glad
gevoet kruis. Centraal, een (passer)punt. In de kwartieren, bloem/kruis
motiefen de letter V (?)
Keerzijde naar model van de zilveren penningen van: Boudewijn II (1178-1196) tot
Otto van der Lippe (Otto II 1215-1226)
Materiaal: Lood.
Diameter: 13 mm.
Massa: 0,81 gram.
Datering: z.j. ca. 12e ŕ 13e eeuw.
Bodemvondst, Jan Ooms.
Geklopt met het wapen van Utrecht
Wapenschild waarboven: BARBEN·EN·LAVR·
(of LAVE).
Diameter 31 mm en 14,62 gram. NUMIS 1125262. collectie Utre01.
Armenpenning van Utrecht(?)
Voorzijde: Het wapenschild van de stad Utrecht. waarboven het jaartal 1586. Ter
weerszijden van het wapenschild de waarde I - S (= 1 stuiver)
Keerzijde: (Wijk?)nummer
Diameter: 20 mm
Massa: 8 gram
Bron: Lodenpenningen-Méreaux
441395188
Broodpenning St-Jacobskerk (?)
Broodpenning, armentafel Sint-Jacobus (?)
Voorzijde: binnen een gladde cirkel de gotische letter I (Iacobus/Jacobus?)
Keerzijde: binnen een gladde cirkel de gotische minuskel letter b (Brood ?)
Diameter: onbekend
Massa: onbekend.
Materiaal: lood.
Datering: z.j. ca. 16e eeuw.
Centraal, een (passer) punt.
Bodemvondst (Utrecht), Adriaan Hoogendoorn. FB Lodenpenningen-Méreaux.
Blokgewichtjes Utrecht
|
|
|
|
Van
Tjark Dolfing van
Lodenblokgewicht.nl kreeg ik de volgende uitleg; inderdaad twee
loden gewichtjes van de stad Utrecht veel kleiner zul je ze niet
vinden!! |
|
Stadsbroodpenning van Utrecht.
=
Thorzeichen /
tolpenning van Hildesheim
2x
Eénzijdig : Deze penning heeft afgeronde hoeken en in het midden het
wapenschild van de stad.
Boven het wapen zijn rechts een " 3 " en links een " P "
ingeslagen,
wat betekent dat de arme hiervoor een brood van drie pond kon krijgen.
Onderaan is het jaartal " 1797 " ingeslagen.
Diameter : 24-25 mm.
Referentie fout: L. Minard van Hoorebeke nr. 442,
Referentie goed: Heinrich Philipp Cappe, Die münzen der Stadt und des Bisthums
Hildesheim, Dresden 1855 de nrs.
1075 t/m 1078,
alsmede afbeelding 210
op plaat XIX van nr. 1076,
en het standaardwerk
Heinrich Buck und Max von Bahrfeldt, Die Münzen der Stadt Hildesheim, Leipzig
1937, nr. 634 voor de Altstadt en nr. 635 voor de Neustadt. In dit werk is het
loodje voor 3 paarden van
1771 afgebeeld.
Zie mijn artikel in
De Beeldenaar 04-2023 pagina's 164
- 166
Kölner Münzkabinett, Auktion 4, 12/13 Dezember 1969, Nrs.
606/607 2 P 22 x 23 mm en 6 P 1797 27 x 28 mm.
Kölner Münzkabinett, Auktion 5, 9/11 April 1970, Nrs.
843/844 3 P 1771 und 3 P 1797.
Veiling catalogus 15 1982 Coin Investment nr 534 met een 2 i.p.v. een 3
ingeslagen.
Laurens
Schulman veiling 22 19-20 april 1999 lot
1637 met een 3 ingeslagen,
25 x 25 mm.
Laurens
Schulman veiling 22 19-20 april 1999 lot
1638 met een 2
ingeslagen, 23 x 23 mm.
The Coinhunter Magazine No. 79-2001 pagina
13 met een 2
ingeslagen.
Pelsdonk 'Pennincxkens van Loode' 3 = 01.20 Utrecht, 24 mm,
afbeelding 094
Künker eLive auction 41 12-14 July 2016 lot
1416
2 P
MA-Shops
MA-ID: 1002800246
2 P
HAE veiling 76 lot #1950
met een 3 ingeslagen, 25 x 25 mm. Collectie Marcel vd B.
In het Centraal Museum te Utrecht bevind zich een exemplaar onder inv.nr.
1475
(Historische Catalogus van de stad Utrecht 1928, nr. 3184) en deze aanvullende informatie:
De bedoeling van dit loodje was, dat de
brenger bij een Utrechtse bakker zou kunnen halen een roggebrood van 3 pond
tegen een zekere prijs, waarbij de stad Utrecht het meerdere bij de gewonnen
broodprijs zou voegen. Dergelijke (ronde, van lood gegoten) broodloodjes toch
werden in 1789 vgl. uitgegeven te Amsterdam en door het stedelijk bestuur ter
beschikking gesteld van regenten der beide Huiszittenhuizen, wegens de
buitengewoon hoge graanprijzen.
Zie de publicatie van 26 juni 1789 gedrukt in het 10de vervolg op Van Loon's
Historiepenningen p.
401
en plaat
LXXV; vgl. Nederl. Mercurius LXVII, p. 15.
Blijkbaar zijn in die jaren ook dergelijke loodjes uitgegeven door het Utrechtse
stadsbestuur, hoewel daarvan niets bekend is.
Literatuur: catalogus van het Historisch Museum der
stad (1928: munten, penningen en zegels), inl. W.C. Schuylenburg. (samenst. C.H.
de Jonge) (Utrecht, 1928) cat. nr. 3184).
In De Geuzenpenning, october 1970 NO. 4
pagina's 52 en 53,
geeft dhr. Bingen echter een heel andere verklaring van deze loodjes.
Het is een Thorzeichen / tolpenning uit Hildesheim,
Duitsland, zie brief 1192 dd. 4 april 1970 van F.J. Bringen,
Tollenstraat 11, Capelle a/d IJssel, voor bewijsvoering en bronnenopgave.
Zie verder mijn artikel in
De Beeldenaar 04-2023 pagina's 164
- 166
Vierkant loodje
Het gekroonde wapen van Utrecht met ter weerszijde van het wapen II -
II
Afmeting 40 x 40 x 3 mm, gewicht 52 gram.
Muntenbodemvondsten
2x
Dit loodje is gevonden in de binnenstad van Utrecht.
Afmeting 16 x 17 mm, massa 5,34 gram. Collectie Utre07
In een schild twee halve manen boven A - D (I?) en daaronder weer één halve
maan.
Presentie- of schietloodje 1783
Vz: boven een altaar, met daarop het wapen van Utrecht, worden twee handen ineen
geslagen. Daarachter kruislings een vrijheidhoed op lans en palmtak. "Concordia"op
banderol.
Amsterdam Museum
PA2502 diameter 2,1 cm, 4,59 gr.
Teylers Museum
TMNK 02297 vierkante afslag 21,3 x 21,5 cm, 5,6 gr.
Van Loon vervolg 597, variant
Avondmaalspenning Lutherse Gemeente
Gelijk aan de loodjes van
Rotterdam met het jaartal 1786.
Voorzijde: olijf- en palmtak door een doornenkroon met als omschrift: Regnum Christi (Rijk of heerschappij van Christus).
Keerzijde: zwaan tussen 17 – 86. Omschrift: Candore perennis (bestendig door zuiverheid).
Loodje zou op verzoek van gemeenteleden in 1757 al zijn afgeschaft (Schendelaar), gezien het jaartal is dit
niet erg waarschijnlijk.
Lood, 31 mm, 1786.D&B 95
Avondmaal-loodje (?) van de Waalse
gemeente Utrecht
2x
Enkelzijdig: gelegen op het veld, in vijf regels:
. . .
CHRIST
HABITE : EN
NOS : COEVRS
PAR . FOI
. . . . . . . .
VTRECHT
Door het geloof kan Christus, in ons hart wonen. Vers uit Efeziërs 3:17
Diameter: 25 mm
2x
Enkelzijdig, vierkant, 25 x 25 mm
Voorzijde: Gelegen op een vierkant plaatje binnen een dubbele lijncirkel de vijf
regels tekst:
❀ ❀
❀
CHRIST
HABITE : EN
NOS : COEVRS
PAR · FOI
· · · · · ·
VTRECHT
❀ ❀
❀
Door het geloof kan Christus, in ons hart wonen (Utrecht).
Vers uit Efeziërs 3:17.
Bodemvondst Erik Natte.
Lit.: Archieven.nl De Waalse gemeente (in Utrecht gesticht in 1583)
De Waalse gemeente maakte tot 1604
gebruik van het Regulierenkerkje (Weeskerkje) aan de Oudegracht, van 1604 tot
1656 van de Janskerk.
Vervolgens, tot de dag van vandaag, van de Pieterskerk.
Bron:
Lodenpenningen-Méreaux.be,
Utrechts Presentie- of Schietloodje,
Amsterdam
Museum
Uitgaanspenning of "Mooiweersloodje" (van Utrecht?).
Afmeting 35 x 40 x 4 mm. Gevonden in Groenekan.
Muntenbodemvondsten.
Van het Amsterdamse
Binnengasthuis of St. Pietersgasthuis zijn meerdere blikken uitgaanspenningen, zogenaamde "Mooiweersloodjes"
bekend.
De voorgangers van deze blikken penningen waren van lood, zodat dit loodje
mogelijk ook bij Amsterdam thuis hoort.
St. Eloyen Gasthuis.
In 1603 liet de
overleden gildenbroeder Meester Smid Cornelis van Dashorst al zijn roerende en
onroerende goederen na aan het Utrechtse Smedengilde.
Aan zijn legaat was de voorwaarde verbonden dat ten ewighen dage aan 20 arme
Broeders of andere opregten Armen wekelijks een halve stuiver brood en
een halve stuiver geld zou worden verstrekt.
De verstrekking moest
plaatsvinden in de gildenkerk, de Buurkerk.
Tot 1907 gebeurde dat op de broodtafel die aan de noordwand van de
noorderzijbeuk van deze kerk hangt (nu het museum van Speelklok tot Pierement).
Daarna vond de brooduitdeling tot 1963 plaats in het St. Eloyen Gasthuis.
Een tijdje zijn broodbonnen uitgedeeld en vervolgens werden op verjaardagen, met
Pasen en met Kerstmis overlevingspakketten rondgebracht.
Klik
hier voor meer
informatie en afbeeldingen.
Utrecht 1670 - Penning van het
Smedengilde / St. Eloyen Gasthuis
Voorzijde: Gekroond stadswapenschild boven beitel en aambeelden
Keerzijde: Gekroonde hamer tussen schroefklem en tang
Materiaal: koper
Diameter: 32 mm
Gewicht: 11,39 gram
Referentie: WK-, Dirks CI.4
HAE veiling mei 2019 lot #1802
Latere uitgifte penning uit 1670 van St.
Eloyen Gasthuis (smidsgilde). MPO veiling 46 23 mei 2015 lot #6206
, koper 26(?) mm. Diameter 30 - 32 mm is waarschijnlijker.
Armenpenningen uit de omgeving van Utrecht.
|
In de omgeving van Utrecht, met name de strook De Bilt,
Maartensdijk, Hollandsche Rading,
Soest,
worden, in stort afval van Utrecht, (armen)penningen gevonden waarvan de oorsprong en betekenis nog niet duidelijk is. Op de penningen staan vaak letters, een Rijksappel, of andere symbolen. Mogelijk heeft de rijksappel te maken met de Duitse keizer die vanaf de middeleeuwen tot nieuwe tijd over Utrecht ging, hij was ook de vertegenwoordiger van de paus. Hij vertegenwoordigde zowel de geestelijke als de aardse macht (rijksappel) in deze contreien. De rijksappel zou misschien met het bisdom Utrecht te maken kunnen hebben………………… De letters C L zouden voor het Latijnse; C = CENNA= avondmaal - L = LIBRI= gratis Een soort avondmaals penningen dus............. Hieronder enkele voorbeelden; |
|
  |
Gevonden omgeving Utrecht. Getoond op FB |
 2x |
Voorzijde: R waarboven het jaartal 1570 Tussen
de poot van de R een ster Keerzijde: R bloem C waaronder 70 Doorsnede: 17 mm Gewicht: 3,67 gram Gevonden in Buren PAN 88181 Numis 1156565 |
 2x |
Penning letters RH/RC 1575 (L RC 02) |
 2x |
Penning letters RH/RC 1575 (L RC 02) Datering: 1575. Half lood. Massa: 1,6 gram. Afmetingen: Ř 18 x 14 mm. Voorzijde: Binnen een gladde cirkel centraal, op het veld de initialen R H. Tussen de letters, een vier-oog lus in kruisvorm. Op het uiteinde van de linten twee kwastjes/distelknoppen. Bovende letters, de cijfers 6 / 5 Keerzijde: Binnen een gladde cirkel de initialen R . C. Centraal, tussen de letters een (passer) punt. Boven de letters, de letter H. Onder de initialen, het jaartal 1575 Bodemvondst, Eric Natte. Getoond en besproken op Lodenpenningen-Méreaux |
 2x |
Voorzijde: 1605 (?) R H waartussen
versiersel van twee disteltakken Keerzijde: R C 15.. (?) Doorsnede: 17 mm Gewicht: 2,7 gram Gevonden omgeving Utrecht Getoond op FB pagina Lodenpenningen-Méreaux |
 2x |
Voorzijde: Rijksappel waarin 1608. Letters O
- V Keerzijde: CL binnen een gladde cirkel Doorsnede: 17 mm Gewicht: 3,74 gram Gevonden omgeving Utrecht Getoond op Bodemvondstenwereld |
 2x |
Kerkelijke penning (?) met een
diameter van 15 mm met aan de ene kant
een monogram met de letters CL en de andere kant boven de Rijksappel C L en in de Rijksappel I M waaronder 1608. Gevonden 052018 bij Hollandsche Rading door ME. |
 2x |
Voorzijde: F=R - 77 Keerzijde: C O - 77 Diameter 15 mm, colME18042019 Gevonden bij Groenekan. Ook op Lodenpenningen-Méreaux.be onder 16e eeuw |
 2x |
Voorzijde: F=R - 77 Keerzijde: C O - 77 Diameter 15 mm gewicht 2,34 gram. colDR170215 Gevonden in Maartensdijk. Info: detector forum PiepPiep |
|
|
(Kerkelijke) armenpenning uit 1638 Diameter 14 mm Gevonden in De Bilt, Bodemvondstenwereld |
  |
Loodje (tin) gevonden op een akker met oude
opgebrachte grond i.v.m. de veenwinning in Zuid Holland. Diameter 19 mm en
2,0 gram,
Bodemvondstenwereld. Ik denk dat het een kerkelijke penning is met de
zogenaamde Rijksappel. Lijkt heel veel op deze, maar dit exemplaar is van tin i.p.v. lood. |
  |
Wederom een armenloodje / token /
speelpenning. |
  |
Lijkt een armenpenning of kerkelijke
penning. Aan de ene kant weer de rijksappel en aan de andere kant een
wafelpatroon. |
 |
Loodje gevonden op een akker met oude
opgebrachte grond i.v.m. de veenwinning in Zuid Holland. Diameter17 mm en
2,05 gram,
Bodemvondstenwereld. Ik denk dat het een kerkelijke penning is met de
zogenaamde Rijksappel. Loodjes met de Rijksappel worden nogal eens gevonden rond Utrecht / Hollandsche Rading. Datering eind 16e / begin 17e eeuw. Voorbeelden van andere loodjes met een Rijksappel. |
 |
Kerkelijke penning (?) met een
diameter van 17 mm met aan de ene kant
een monogram met de letters CL en de andere kant boven de Rijksappel C L en in de Rijksappel I M waaronder 1608. Deze loodjes worden nogal eens gevonden rond Utrecht / Hollandsche Rading. Zie ook Bodemvondstenwereld.nl. December 2016 exemplaar gevonden met dezelfde diameter en vindplaats. De melder van een soortgelijk loodje uit dezelfde omgeving kwam met de volgende (mogelijke) verklaring; Latijnse tekst: C = CENNA= avondmaal, L= LIBRI= gratis. De Rijksappel zou met het bisdom Utrecht te maken kunnen hebben. |
  2x 2x |
Kerkelijke penning (?) met een
diameter van 16 mm met aan de ene kant 2 P (2 Pond) / 1607 en de andere kant, ter weerszijde van de Rijksappel, een letter. Momenteel bekend de letters A V en I W . Zie ook Bodemvondstenwereld.nl. Exemplaar I W, 16 mm gevonden in Maartensdijk, collectie Utre04 2e exemplaar I W, 16 mm gevonden te Westbroek, collectie Utre05, bedankt Danny vd P. Voorzijde: I (rijksappel) W Keerzijde: 2 P - 1607 Diameter 16 mm en massa 3,2 gram Vindplaats: Utrecht door Martijn van Gerven Getoond op FB, verkocht via Catawiki, collectie WN |
 |
Kerkelijke penning (?) met een
diameter van 17 mm met de
letters W - I 9 - 6 / I - A 9 - 6. Vermoedelijk 1596 Deze loodjes worden nogal eens gevonden rond Utrecht / Hollandsche Rading. Zie ook Bodemvondstenwereld.nl |
 |
Muntenbodemvondsten.nl en
Bodemvondstenwereld.nl Diameter17 mm |
  |
Bodemvondstenwereld.nl Diameter17 mm |
Kerkelijke penning? Begrafenispenning van het Schoenmakers, Huidvetters en
leerverkopers gilde?
Beide zijden gelijk. Kruis waarnaast figuur? en (kerk)toren. Op het ene kruis
staat een klop.
Vondstlocatie :
Hollandsche Rading
Diameter: 30,1 mm
Massa: 11,57 gram
Een tweede exemplaar staat op
Bodemvondstenwereld en op
Lodenpenningen-Méreaux en wordt daar gedetermineerd als 'Begravenispenning
van het Schoenmakers, Huidvetters en leerverkopers gilde'?
2x
Loodje gevonden bij Westbroek.
Diameter 17 mm, Romeins?
Bedankt Danny vd P.
Gildepenningen van
Utrecht
|
|
|
2x
2x
2x